Rząd Rwandy udostępnił na stronach internetowych archiwum dokumentujące ludobójstwo, jakiego w 1994 r. dopuścili się członkowie plemienia Hutu na członkach mniejszościowego plemienia Tutsi. Doszło wówczas do masakry setek tysięcy ludzi. Dzięki współczesnej technice tragedia ta stała się jednym z najbardziej starannie udokumentowanych ludobójstw. W Internecie dostępne są zarówno dokumenty, jak i zdjęcia oraz filmy.
W ciągu blisko 100 dni, między 6 kwietnia a lipcem 1994 r. ofiarą gwałtownych zamieszek w Rwandzie padło, według szacunków, od 800 000 do 1 071 000 ludzi. Bojówki Hutu mordowały każdego napotkanego Tutsi, co było tym łatwiejsze, iż ówczesne dokumenty tożsamości zawierały informację o przynależności plemiennej. Były też sporządzone specjalne listy, zawierające w pierwszym rzędzie nazwiska przywódców, polityków oraz osobistości z plemienia Tutsi. Zwykli obywatele byli nawoływani do mordowania sąsiadów i tych, którzy odmówią brania udziału w mordach. Większość ofiar zginęła w swych domach, często z rąk sąsiadów, posługujących się głównie maczetami. Pomimo licznych przesłanek, świadczących o przygotowaniach do rzezi, a także po jej rozpoczęci, państwa zachodnie ani ONZ nie podjęły żadnych działań, aby się temu przeciwstawić. Ewakuowano zagranicznych obserwatorów z Kigali i zamknięto ambasady. Wycofano nawet, stacjonujące tam oddziały belgijskie.
Dziesięć lat po masakrze władze Rwandy, razem z brytyjską organizacją pozarządową, zaczął zbierać materiały odnoszące się do tragedii. Zgromadzono tysiące dokumentów, jak również zdjęcia, nagrane na wideo wywiady i zeznania (świadków, poszkodowanych i agresorów). Całość jest dygitalizowana i udostępniana w Internecie. W przyszłości będzie to najbardziej dostępne archiwum w formie cyfrowej. Już dziś można tu odnaleźć setki materiałów. „Dzięki archiwum pokazano fakty – w jaki sposób ludobójstwo przygotowano i wykonano” – powiedział przed otwarciem archiwum dyrektor rwandyjskiej sekcji organizacji Aegis Trust Freddy Mutanguha.
Przeszukiwanie internetowego archiwum możliwe jest dzięki kilku indeksom i wyszukiwarkom, powiązanym z mapami.
Więcej: Genocide Archive Rwanda
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław
Oddział Jelenia Góra