CZECHY: Zjednoczona Europa na starych mapach i planach

Z okazji przewodniczenia przez Republikę Czeską w Radzie Unii Europejskiej praskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Ministerstvo vnitra) razem z Okręgowym Archiwum Państwowym w Trzeboni (Státní oblastní archiv v Třeboni), przygotowało publikację cyfrową pt. „Zjednoczona Europa na mapach i planach” (Sjednocená Evropa v mapách a plánech).
Jak zauważył we wstępie do tego wydawnictwa wiceminister Spraw Wewnętrznych Petr Vokáč, fakt, że archiwa państwowe podlegają jego resortowi służy połączeniu teraźniejszości z przeszłością, a przede wszystkim pomaga pracownikom ministerstwa „poruszać się po skomplikowanym labiryncie historii administracji państwowej i samorządowej, dostarcza cennych informacji władzom i jednostkom, jest źródłem nauczania i przewodnikiem po historii państwa czeskiego”. Dziś zaś skarby ukryte w archiwach są znacznie bardziej dostępne dla społeczeństwa niż kiedykolwiek, co jest wynikiem z jednej strony postępu technicznego i zmian legislacyjnych, z drugiej zaś zmian w podejściu społeczeństwa do samych archiwów. Ta właśnie publikacja jest efektem współpracy administracji rządowej i archiwalnej, wychodząc naprzeciw zainteresowaniom społeczeństwa, jako swoisty upominek, ukazujący bogactwo czeskich archiwów, a jednocześnie wspierające czeską prezydencję w UE.

Wydawnictwo prezentuje historyczne kartografika ze wszystkich krajów Unii Europejskiej. Wybrano do niej mapy i plany z XVIII, XIX i pierwszej połowy XX wieku, przedstawiające miasta, całe państwa dzisiejszych członków Unii Europejskiej, lub przynajmniej części ich terytoriów. Mapy i plany pochodzą ze zbiorów szlacheckich rodów Buquoy, Czernin i Schwarzenberg oraz innych rodzin arystokratycznych. Przedstawiciele szlachty wykorzystywali je przede wszystkim podczas pracy w służbach dyplomatycznych i w wojsku, ale również do orientowania się w obcych krainach podczas popularnych w tamtych czasach podróżach edukacyjnych i turystycznych. Z kilkudziesięciu tysięcy kart kartograficznych trzebońscy archiwiści wybrali unikatowe rękopisy, istniejące w jednym egzemplarzu, jak również druki z najważniejszych wydawnictw europejskich. Wybór ten pozwala nie tylko na wgląd w zawartość zbiorów dawnej szlachty, ale przede wszystkim daje współczesnemu obserwatorowi możliwość porównania różnych znanych mu często miejsc ze stanem obecnym, jak i podziwiania poziomu pracy kartografów minionych stuleci.
W publikacji zaprezentowano 60 kartografików, dodając do każdego krótki opis po czesku i po angielsku. Istotne jest to, że po kliknięciu w obraz planu lub mapy przechodzi się do cyfrowego archiwum w Trzeboni, gdzie można szczegółowo przybliżyć wszystkie mapy. Wśród nich znajduje się jeden „polonic”, a w zasadzie sielsiac, a mianowicie panoramiczny plan Wrocławia Johanna Davida Schleuena z 1741 r.
Elektroniczna publikacja „Zjednoczona Europa w mapach i planach” w formie pdf o objętości 18 MB, jest dostępna tutaj pod adresem: https://www.mvcr.cz/soubor/sjednocena-evropa-pdf.aspx

Więcej:

Ministerstvo vnitra : Sjednocená Evropa v mapách a plánech – Ministerstvo vnitra připravilo speciální mapovou e-publikaci

ČAS: Sjednocená Evropa v mapách a plánech – Ministerstvo vnitra připravilo speciální mapovou e-publikaci

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra