Roztrząsania terminologiczne – zaproszenie do dyskusji

Redakcja Naukowego Portalu Archiwalnego ArchNet pragnie wesprzeć dyskusję na tematy związane z terminologią archiwalną toczącą się na łamach IFAR-u. Zamierzamy publikować krótkie teksty, które będzie łączył wspólny nadtytuł „Roztrząsania terminologiczne”. Nawiązuje on oczywiście do cyklu klasycznych artykułów Józefa Siemieńskiego zapoczątkowanego w „Archeionie” w 1928 roku, w którym prowadził on rozważania na temat terminów archiwalnych. Autor proponował niekiedy nowe nazwy, które czasami się przyjmowały, a czasami nie. Miał pełną świadomość, że terminologii nie można narzucić, gdyż już we wstępnym artykule pisał: „Jeżeli jaka dziedzina nie znosi samowoli absolutystycznej, to językowa. Jest to dziedzina prawdziwego ludowładztwa: cały demos jest tu prawodawcą. I nic tu nie pomoże okoliczność, że terminologia naukowa czy urzędowa jest sprawą wybranych.”

Z tego powodu redakcja ArchNetu postanowiła skorzystać z uwag prof. Siemieńskiego i sprawdzić, co o terminologicznych propozycjach sądzi „archiwalny demos”. Dzisiaj nie musimy już sięgać do glinianych ostrakonów, mamy nowoczesne narzędzia ludowładztwa, jakim są internetowe listy dyskusyjne, takie jak IFAR. Dlatego będziemy publikowali dyskusyjne mini-artykuły terminologiczne i zwracali się do uczestników list dyskusyjnych z prośbą o konstruktywne uwagi i komentarze.

Tematem będą nietypowe, problematyczne terminy archiwalne, które mogą budzić wątpliwości lub skłaniać do dyskusji. Jakie to problemy?

Będą to na przykład terminy, które występują w:

– archiwistyce innych krajów, a nie ma ich jeszcze w Polsce (np. dokumentacja aktywna, półaktywna i nieaktywna);
– archiwistyce polskiej, a nie ma ich w innych krajach (np. przedpole archiwalne);
– archiwistyce innych krajów, a w Polsce nie ma jeszcze ich tłumaczenia, lub istnieje wiele propozycji tłumaczenia (np. records manager)

Zapraszamy, zatem przede wszystkim do pisania tekstów o problematyce związanej z terminologią archiwalną, oraz do czytania tychże tekstów i wyrażania opinii na ich temat na stronie IFAR.  

Tytuły poszczególnych artykułów, będą jednocześnie tytułami związanych z nimi postów.

Jako pierwszy temat do dyskusji proponujemy kwestię tłumaczenia terminu records manager jako „administrator dokumentacji”. Artykuł można przeczytać w dziale: „Terminologia archiwalna”, zaś swą opinię wyrazić na Internetowym Forum Archiwalnym w wątku: „Roztrząsania terminologiczne: „Records manager ? administrator dokumentacji”.*
Dziękuję p. Redaktorowi Adamowi Banieckiemu za propozycję utworzenia działu „roztrząsań”. Zapraszam, zatem do pisania tekstów o problemach terminologicznych, oraz do wspólnego ich „roztrząsania” w IFAR-ze.

Leszek Pudłowski
International Atomic Energy Agency*
Austria, Wiedeń

* Poglądy tutaj publikowane są poglądami autora i nie muszą odzwierciedlać poglądów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. The views expressed herein are those of the author and should not necessarily be attributed to the IAEA.